Η ταινία «Αvatar» του Τζέιμς Κάμερον μαγνητίζει εκατομμύρια θεατές. Κάποιοι από αυτούς, ωστόσο, βυθίστηκαν τόσο πολύ στον τρισδιάστατο πλανήτη Πανδώρα που έπαθαν κατάθλιψη ή σκέφτηκαν ακόμη και την αυτοκτονία όταν επέστρεψαν στον πραγματικό κόσμο. Και οι ειδικοί προειδοποιούν: «Η τεχνολογία 3D εμπεριέχει κινδύνους που δεν πρέπει να αγνοήσουμε».
Όταν ο Τζέιμς Κάμερον παρέλαβε το βραβείο της Χρυσής Σφαίρας για την ταινία του «Αvatar» το βράδυ της περασμένης Κυριακής, θέλησε να μεταδώσει ένα πολύ συγκεκριμένο μήνυμα. «Το “Αvatar” μάς καλεί να δούμε ότι τα πάντα συνδέονται μεταξύ τους», δήλωσε. «Αντί να ταξιδέψετε 4,5 έτη φωτός για να θαυμάσετε έναν κόσμο, τον έχετε εδώ. Λοιπόν, αυτό είναι το θαύμα το κινηματογράφου. Αυτή είναι η μαγεία». Άλλοι δεν ήθελαν να βγουν καθόλου από αυτόν και την εμπειρία των 3 διαστάσεων σε μια ταινία που, όπως λέγεται, «σε κάνει να βυθίζεσαι στην οθόνη».
Ακριβώς αυτή η «βύθιση» έκανε κάποιους θεατές να βυθιστούν παράλληλα στον κόσμο της κατάθλιψης. Πρόσφατα, τα φόρα διάφορων ιστοσελίδων που δημιουργήθηκαν από φαν της ταινίας στο Διαδίκτυο δέχθηκαν αρκετά μηνύματα θεατών οι οποίοι ανέφεραν συμπτώματα κατάθλιψης και απελπισία αφού είδαν την ταινία. «Ενιωσα κατάθλιψη όταν ξύπνησα πάλι σε αυτόν τον κόσμο που ζούμε», γράφει κάποιος επισκέπτης του φόρουμ. «Είναι πολύ σκληρό, δεν θέλω να σκέφτομαι ότι ήταν μόνο μια ταινία και ότι η Πανδώρα δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Θα προτιμούσα να ζήσω εκεί», λέει ένας άλλος στην ιστοσελίδα Νaviblue. com. Στο ίδιο σάιτ ένας φαν της ταινίας έγραψε: «Σκέφτηκα να αυτοκτονήσω με την ελπίδα ότι θα ξαναγεννηθώ σε έναν κόσμο σαν αυτόν της Πανδώρας».
Η αλήθεια είναι ότι και άλλες ταινίες- το «Κουρδιστό Πορτοκάλι», οι «Γεννημένοι Δολοφόνοι», «Μάτριξ» έχουν προκαλέσει ακραίες αντιδράσεις. Η τεχνολογία 3D όμως απορροφά τον θεατή με έναν πρωτοφανή τρόπο. «Ο κόσμος της οθόνης φαίνεται πιο ζωντανός», δηλώνει ο Μάικλ Φόλεϊ, συγγραφέας του βιβλίου «Η εποχή της παραδοξότητας: γιατί στη σύγχρονη ζωή είναι δύσκολο να είμαστε ευτυχισμένοι». «Η γοητεία μιας πλαστής πραγματικότητας όπως αυτή του “Αvatar” λειτουργεί στο υποσυνείδητο», προσθέτει. Μπορεί, όμως, μια ταινία να μας κάνει να αρρωστήσουμε; «Ναι, μπορεί», είναι η απάντηση του δρ Γκόρντον Κλάριτζ, καθηγητή. «Όταν διαβάζεις κάτι, πρέπει να χρησιμοποιήσεις τη φαντασία σου για να το οπτικοποιήσεις. Εάν, όμως, το βλέπεις σε 3 διαστάσεις είναι δύσκολο να το διαχωρίσεις από την πραγματικότητα», εξηγεί.
Ο Βρετανός καθηγητής επισημαίνει ότι δεν πρέπει να υποτιμηθούν οι κίνδυνοι της τεχνολογίας 3D, υπενθυμίζοντας ότι στην ψυχιατρική, η εικονική πραγματικότητα χρησιμοποιείται ευρέως για τη θεραπεία των παρανοϊκών διαταραχών. «Χρησιμοποιούμε μια οθόνη για να διαπιστώσουμε πώς αντιδρά ο ασθενής στις σκηνές εικονικής πραγματικότητας που βλέπει», λέει. Εάν η εικονική πραγματικότητα σε συνθήκες εργαστηρίου μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά μας, δεν είναι παράλογο να υποθέσουμε ότι μπορεί να συμβεί το ίδιο και στον κινηματογράφο.
