ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΟΔΟΣΙΑΝΟ ΚΩΔΙΚΑ
«Ας σταματήσει η ψευδής πίστη και ας καταργηθεί η παραφροσύνη των θυσιών. Γιατί αν κάποιος, παραβιάζοντας το νόμο του Θείου Αυτοκράτορα, του πατέρα μας, και την εντολή της Ευσπλαχνίας μας, τολμήσει να τελέσει θυσίες, θα τιμωρηθεί παραυτά με την επιβολή της ποινής που του ταιριάζει».
(341 μ.Χ. Κώνστας (γιος του Μέγα Κωνσταντίνου), «Προς Μαδαλιανόν, Βοηθό Έπαρχο Διοικήσεως», Θεοδοσιανός Κώδιξ, 16, 10, 2)
«Αν και η ψευδής πίστη έχει ξεριζωθεί, επιθυμούμε οι Ναοί που ευρίσκονται εκτός των τειχών της πόλεως να παραμείνουν άθικτοι. Γιατί καθώς κάποια αθλητικά παιγνίδια ή αγωνίσματα σχετίζονται με τους Ναούς, δεν πρέπει να τους εξαφανίσουμε αφού σε αυτούς οφείλεται η τέλεση εορτών που διασκεδάζουν τον λαό της Ρώμης».
(346 μ.Χ. Κοινό έδικτο του Κωνσταντίου και του Κώνσταντος «Προς Κατουλλίνον, Έπαρχο της Πόλεως», Θεοδοσιανός Κώδιξ 16, 10, 3).
«Να κλείσουν αμέσως σε όλους τους τόπους και τις πόλεις οι Εθνικοί Ναοί και ν'; απαγορευθεί η είσοδος σε αυτούς, ώστε να μην μπορούν οι άθλιοι ν'; ανοσιουργήσουν. Θέλουμε επίσης να απέχουν όλοι από τις θυσίες. Αν όμως κάποιος διαπράξει αυτό το αδίκημα, θα τιμωρηθεί με αποκεφαλισμό. Διατάσσουμε επίσης να περιέρχεται στο αυτοκρατορικό ταμείο η περιουσία αυτών που θα θανατώνονται. Η ίδια ποινή θα επιβάλλεται και στους διοικητές των επαρχιών που θ'; αμελήσουν να τιμωρήσουν τέτοια αδικήματα».
(356 μ.Χ. Κοινό έδικτο του Κωνσταντίου και του Κώνσταντος, «Προς τον Φλάβιο Ταύρο, Έπαρχο του Πραιτωρίου», Θεοδοσιανός Κώδιξ, 16, 10, 4)
«Αν κάποιος παράφρων ή ιερόσυλος επιδοθεί στις απαγορευμένες θυσίες, ασχέτως αν είναι ημερήσιες ή νυκτερινές, αν αναζητήσει συμβουλές γι'; αβέβαια ζητήματα και αν υποθέσει ότι πρέπει να χρησιμοποιήσει ή να επισκεφθεί κάποιον Ναό για να διαπράξει αυτά τα εγκλήματα, να γνωρίζει ότι θα τιμωρηθεί με θανάτωση και κατάσχεση της περιουσίας του, διότι εμείς με τις δίκαιες αποφάσεις μας έχουμε ορίσει ο Θεός να λατρεύεται με αγνές προσευχές και όχι να εξευτελίζεται με βέβηλα άσματα».
(381 μ.Χ. Αυτοκράτορες Γρατιανός, Βαλεντινιανός και Θεοδόσιος, εκδίδουν έδικτο «Προς Φλόρον, Έπαρχο του Πραιτωρίου Ανατολής», Θεοδοσιανός Κώδιξ, 16, 10, 7)
«Δεν θα μολυνθεί κανείς με θυσίες και δεν θα σφάξει αθώο ζώο. Κανείς δεν θα πλησιάσει τα ιερά ή τους ναούς, ούτε και θα τιμήσει εικόνες κατασκευασμένες από ανθρώπινα χέρια, διότι θα είναι ένοχος με βάση τους ανθρώπινους και θείους νόμους. Και οι δικαστές ακόμη δεσμεύονται απ'; αυτούς τους νόμους και αν κάποιος απ'; αυτούς συμμετάσχει σε ειδωλολατρικές τελετές, περνώντας σε κατώφλι ναού με σκοπό την λατρεία, οπουδήποτε κι αν συμβεί -σε πόλη ή στην διάρκεια ταξιδιού-, θα πληρώσει αμέσως δεκαπέντε χρυσές λίβρες και το προσωπικό του θα πληρώσει ένα ανάλογο ποσό, εκτός κι αν αντισταθούν στο δικαστή και τον καταγγείλουν αμέσως δημοσίως. Όσοι είναι αξιωματούχοι Corrector ή Praeses θα πληρώνουν πρόστιμο τεσσάρων χρυσών λιβρών και ανάλογο ποσό οι σύνοδοί του».
(391 μ.Χ. Αυτοκράτορες Γρατιανός, Βαλεντινιανός και Θεοδόσιος «Προς Αλβίνο, Έπαρχο Πραιτωρίου», Θεοδοσιανός Κώδιξ, 10, 10 )
«Κανείς δεν επιτρέπεται να θυσιάζει, να περιφέρεται στους Ναούς ή ν'; αποδίδει εκεί τιμές. Όλοι ν'; αποδεχθούν ότι ο νόμος μας τους απαγορεύει την άνομο είσοδό τους στους Ναούς, ώστε αν κάποιος πράξει κάτι σχετικό με θεούς ή τελετές, παραβαίνοντας την απαγόρευση αυτή, δεν θα αποφύγει την τιμωρία, ούτε θα τύχει ελέους από τις αρχές».
(16 Ιουνίου 391 μ.Χ. Αυτοκρατορικό έδικτο «Προς Ευάγριο, Αυτοκρατορικό Έπαρχο και Ρωμανό, Αυτοκρατορικό Επιτετραμμένο Αιγύπτου», Θεοδοσιανός Κώδιξ, 16. 10. 11)
«Κανείς απολύτως, ασχέτως της κοινωνικής τάξεως που προέρχεται ή της ιεραρχικής βαθμίδος που κατέχει, ασχέτως αν κατέχει κάποιο αξίωμα ή έχει αποσυρθεί από αυτό, ασχέτως αν είναι ισχυρός λόγω της καταγωγής του ή ταπεινός ως προς την γενεά του, ασχέτως της οικονομικής του καταστάσεως και της νομικής του υποστάσεως, σε κανέναν τόπο και σε καμμία πόλη, δεν επιτρέπεται να θυσιάσει σε άψυχα αγάλματα. Ούτε και θα τιμήσει, διαπράττοντας κρυφίως στην οικία του αυτή την κακουργία, με πυρά τους Θεούς Λάρητες, με σπονδή οίνου την Θεά Τύχη ή με αρώματα τους Θεούς Πενάτες. Ούτε θα τους ανάψει λυχνάρια, ούτε θα τους κάψει λιβάνι, ούτε θ'; αναρτήσει προς τιμήν τους στεφάνους. Αν τολμήσει κανείς να κάνει άνομο θυσία και να συμβουλευθεί τα σπλάχνα του σφαγίου, προτρέπονται άπαντες να τον καταγγείλουν δημοσίως, όπως είθισται να γίνεται και με τους ενόχους εσχάτης προδοσίας, ώστε να τιμωρηθεί με την πρέπουσα σκληρή τιμωρία, παρ'; όλο που δεν έχει διαπράξει τίποτε ενάντιο ή σχετικό με την ασφάλεια του αυτοκράτορος. Διότι είναι από μόνο του κακούργημα το να θέλει κάποιος να παραβιάσει τους νόμους της φύσεως και να διερευνήσει απαγορευμένα ζητήματα, ν'; ανακαλύψει κρυμμένα μυστικά, ν'; αποτολμήσει απαράδεκτες ενέργειες, να επιδιώξει να μάθει πώς θα εξελιχθεί ο βίος κάποιου άλλου ή να προβλέψει τον θάνατο ενός τρίτου προσώπου. Και αν κανείς αποδώσει τιμές, ανάπτοντας εμπρός από αυτά λιβάνι, σε φθαρτά αγάλματα κατασκευασμένα από ανθρώπινο χέρι, και αν κατά τρόπο γελοίο νοιώσει σέβας για τα ομοιώματα που ο ίδιος έχει κατασκευάσει, ή αν τυλίξει με γιρλάντες κάποιο δένδρο ή αν υψώσει βωμό με υλικά που ο ίδιος έχει σηκώσει από την γη, ή αν προσπαθήσει να τιμήσει αγάλματα αφιερωμένα στην ματαιότητα με αναθήματα, έστω και ταπεινά αφού και τέτοια ακόμη αποτελούν προσβολή κατά της θρησκείας μας, θα τιμωρηθεί με κατάσχεση της οικίας ή του οικοπέδου στο οποίο απεδείχθη ότι τιμήθηκε η ειδωλολατρική δεισιδαιμονία ...;».
Διατάσσουμε ότι τα μέρη που έχουν μολυνθεί από καπνό λιβανιού, αν ανήκουν βεβαίως σ'; αυτούς που έκαιγαν το λιβάνι, θα περιέλθουν στην αυτοκρατορική περιουσία. Αν όμως επιχειρήσει κάποιος να τελέσει θυσία σε δημοσίους ναούς και ιερά, ή σε κτίρια και αγρούς που ανήκουν σε άλλους, και αν αποδειχθεί ότι τέτοια μέρη καταπατήθηκαν εν αγνοία του ιδιοκτήτη τους, ο δράστης θα υποχρεωθεί να πληρώσει πρόστιμο είκοσι πέντε χρυσών λιβρών. Αν οποιοσδήποτε γίνει συνεργός σε τέτοια πράξη, θα τιμωρηθεί με ίδιο τρόπο με αυτόν που διέπραξε το έγκλημα. Επιθυμούμε το διάταγμα αυτό να επιβληθεί απ'; τους δικαστές, υπερασπιστές και τους βουλευτές των πόλεων. Οι πληροφορίες απ'; τους υπερασπιστές και βουλευτές πρέπει να δοθούν αμέσως για να φτάσουν γρήγορα στα δικαστήρια, οπότε τα εγκλήματα αυτά να τιμωρούνται αμέσως. Επιπλέον, αν οι υπερασπιστές ή οι βουλευτές θεωρήσουν ότι ένα τέτοιο αδίκημα πρέπει να συγκαλυφθεί, για να γίνει χάρη σε κάποιους, ή αν το αδίκημα παραβλεφθεί από απροσεξία, θα είναι οι ίδιοι υπόλογοι στον οργισμένο δικαστή. Κι αν οι δικαστές πληροφορηθούν για τέτοια εγκλήματα και μεταθέσουν την τιμωρία, συνεργώντας έτσι με τους δράστες, θα πληρώσουν πρόστιμο τριάντα χρυσών λιβρών. Παρόμοια τιμωρία θα έχει και το προσωπικό τους.
(8 Νοεμβρίου 392 μ.Χ. Θεοδόσιος, Αρκάδιος και Ονώριος «Προς Ρουφίνο, Έπαρχο Πραιτωρίου Ανατολής», Θεοδοσιανός Κώδιξ, 16. 10. 12)
«Κανείς δεν θα έχει ποτέ το δικαίωμα να επισκεφθεί ναούς ή ιερά, όπου κι αν βρίσκονται, ή να τελέσει μιαρές θυσίες. Συνεπώς, ας μην προσπαθήσει κανείς να απομακρυνθεί απ'; το δόγμα της Εκκλησίας. Πρέπει να τηρούνται οι κανόνες που θεσπίσαμε Εμείς πρόσφατα, και να μην τολμούν να παραβλέψουν τα διατάγματα των παλαιών αυτοκρατόρων που αναφέρονται στους αιρετικούς και στους ειδωλολάτρες. Ας ξέρουν πως οτιδήποτε έχει θεσπιστεί εναντίον τους απ'; τον πατέρα Μας, που τώρα είναι μεταξύ των αγίων, είτε αυτό ορίζει τιμωρία είτε πρόστιμο, τώρα θα εφαρμοστεί με μεγαλύτερη αυστηρότητα. Επίσης, ας γνωρίζουν οι διοικητές των επαρχιών με τους ακόλουθούς τους, οι επικεφαλείς των βουλευτών, οι υπερασπιστές των κοινοτήτων, μαζί με τους βουλευτές και τους διαχειριστές των αυτοκρατορικών Μας κτημάτων, πως αν μάθουμε ότι γίνονται συγκεντρώσεις ειδωλολατρικές στα κτήματα αυτά -χωρίς το φόβο της απώλειας της περιουσίας των, αφού αυτά τα κτήματα δεν μπορούν να προσαρτηθούν στο αυτοκρατορικό ταμείο, διότι ήδη ανήκουν εις αυτόν- , ότι αν έχουν επιχειρήσει τέτοιο αδίκημα, αντίθετα σε αυτό που έχουμε ορίσει, και αν ο δράστης δεν τιμωρήθηκε αμέσως τη στιγμή που τα διέπραττε αυτά, τα πρόσωπα αυτά θα υπόκεινται σε όλες τις απώλειες περιουσιών και τις τιμωρίες που ορίζονται απ'; τα παλαιά διατάγματα. Ειδικότερα όμως με το νόμο αυτό ορίζουμε και επικυρώνουμε πιο αυστηρές τιμωρίες κατά των διοικητών. Γιατί αν όλες οι προαναφερθείς νόμοι δεν εφαρμοστούν με επιμέλεια και προσοχή, οι διοικητές θα πληρώσουν όχι μόνο το πρόστιμο που είχε οριστεί εναντίον τους, αλλά αυτό που είχε θεσπιστεί εναντίον των δραστών. Ωστόσο αυτά τα πρόστιμα δεν θα ανακαλούνται στην περίπτωση προσώπων που τιμωρήθηκαν δίκαια με την επιβολή αυτών των προστίμων, εξαιτίας της ιεροσυλίας τους».
(395 μ.Χ. Αυτοκράτορες Αρκάδιος και Ονώριος «Προς Ρουφίνο, Έπαρχο Πραιτωρίου Ανατολής», Θεοδοσιανός Κώδιξ, 10. 13)
«Τα προνόμια που είχαν δοθεί με τους παλιούς νόμους σε ιερείς, μινίστρους, πρεφέκτους ή ιεροφάντες των παλαιών μυστηρίων, γνωστούς με αυτά ή άλλα ονόματα, θα καταργηθούν εντελώς. Τα πρόσωπα αυτά δεν θα είναι μεταξύ των τυχερών που προστατεύονται με τέτοια προνόμια, αφού τα επαγγέλματά τους είναι παράνομα».
(396 μ.Χ. Αυτοκράτορες Αρκάδιος και Ονώριος «Προς Καισάριο, Έπαρχο Πραιτωρίου», Θεοδοσιανός Κώδιξ, 10. 14)
«Όσοι ναοί βρίσκονται στην επαρχία θα καταστραφούν χωρίς φασαρία και οχλαγωγία. Γιατί μόνο όταν θα έχουν γκρεμιστεί και εξαλειφθεί από προσώπου γης, θα έχει καταστραφεί και η υλική βάση επάνω στην οποία στηρίζονται οι δεισιδαιμονίες».
(399 μ.Χ. Αυτοκράτορες Αρκάδιος και Ονώριος «Προς Ευτυχιανόν, Έπαρχο Πραιτωρίου», Θεοδοσιανός Κώδιξ, 10. 16)
«Αυτά τα άτομα που έχουν μολυνθεί από την ψευδή πίστη των ειδωλολατρών ή έχουν συμμετάσχει στις εγκληματικές ειδωλολατρικές τελέσεις, δηλαδή οι Εθνικοί, δεν θα γίνονται δεκτοί στην υπηρεσία Μας και δεν θα τιμούνται με διοικητικά ή δικαστικά αξιώματα».
(316 μ.Χ. Αυτοκράτορες Ονώριος και Θεοδόσιος «Προς Αυρηλιανό, Έπαρχο Πραιτωρίου», Θεοδοσιανός Κώδιξ, 10. 21)
«Απαγορεύεται σε όλους να επιμένουν σε άθλιες ειδωλολατρικές απόψεις, να προσφέρουν καταραμένες θυσίες και να συμμετάσχουν σε άλλες καταδικασμένες, με παλαιότερες αποφάσεις, τελετές. Διατάσσουμε ότι όλα τα ιερά και οι ναοί τους, που βρίσκονται ακόμη άθικτα, θα καταστραφούν με διαταγή των τοπικών αρχών και θα εξαγνιστούν με ύψωση εκκλησίας. Ας γνωρίσουν όλοι ότι αν, με αποδείξεις και ενώπιον ικανού δικαστή, εμφανιστεί ότι κάποιος έχει παραβιάσει το νόμο αυτό, θα τιμωρηθεί με την ποινή του θανάτου».
(14 Νοεμβρίου 435 μ.Χ. Αυτοκράτορες Θεοδόσιος και Βαλεντιανός «Προς Ισίδωρον, Έπαρχο Πραιτωρίου της Ανατολής», Θεοδοσιανός Κώδιξ, 10. 25)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου