Χρόνια τώρα βρισκόμαστε στην διαμάχη των καλών και των κακών της γλωσσολογίας. Από την μία οι Έλληνες και από την άλλη οι Φοινικιστές. Και νά οι γλωσσολογι-κές μάχες για το ποιοί ανακάλυψαν πρώτοι το Αλφάβητο.
Το πρόβλημα τελικά δεν είναι γλωσσολογικό. Το πράγμα είναι απλό. Γνωρίζετε κανέναν Φοίνικα ή νεοφοίνικα να ασχολείται με κάτι άλλο εκτός από τα χρήματα; Εγώ όχι. Άρα το θέμα δεν είναι γλωσσολογικό αλλά οικονομικό. Η λύση είναι λοιπόν απλή και την δίνουν οι οικονομολόγοι.
Διαβάζουμε λοιπόν στον Ιωάννη Λαυρέντιο τον Λύδο (De Mensibus, ed R. Wunsch) στο 1.9.1 τα εξής: "Φοίνικες πρώτοι τοκογλύφοι καί οβολοστάται τυγχάνοντες, γράμματα καί σταθμούς και απλώς τό κερδαίνειν επενόησαν".
Τι ονόμαζαν όμως ΓΡΑΜΜΑΤΑ και ΣΤΑΘΜΟΥΣ οι Αρχαίοι Ελλήνες στα κείμενα τους θα το διαβάσουμε στα παρακάτω εδάφια.
Ο Αριστοτέλης (Aristotelis Qui Feredantur Libroum Fragmenta, Lepzig Teudner), αναφέρει στο 8.44.476.3: "λίτρα οβολός", και στο ίδιο κείμενο παρακάτω, στο 510.4, "τον δε οβολόν λίτραν, τον δε Κορίνθιον στατήρα δεκάλιτρον ότι δέκα οβολούς δύναται."
Σε αρχαίους παπύρους από την Πελοπόννησο διαβάζουμε (Ιηscriptiones Aradiae, ed F Hiller, ed W Kolde, Berlin, Reimer) στο V,1 1433.5 "στατήρ τετρώβολον.... δέκα στατήρες πέντε".
Σε αρχαίους παπύρους απο την Δήλο διαβάζουμε: (lnscriptiones Deli, ed P. Roussel, ed F Durrdach, Berlin, Reimer) στο ΧI,2164 face A.63: "σταθμόν πάντων δραχμάς, και χρυσίου λευκού και εν αυτώ κυζικηνοί στατήρες δύο, και στο ΧΙ,2203 face Β.70 "κορίνθοι στατηρες δύο".
Ο Αριστοφάνης (Scholia in Plutum, ed F. Dudner, Didot) αναφέρει στο 194.1 "και ο στατήρ τι νόμισμα". και στο 612a.1 (Comentarium in Nudes, ed D Holwerda, Bouma): "o oβολός γάρ σταθμω εστι τρία κεράτια".
Ο Ήρων είναι και αυτός κατηγορηματικός στο 23.55.4 (Geometrica, Leipzig, Teudner). Αναφέρει: "η δε μνα στατήρας ο δε στατήρ δραχμάς" και στο 60.11.1 (De Mensuris, Leipzig, Teudner) αναφέρει: "Ο στατήρ ή ολκή β' διδράγμων αποτελεί μέτρον" και στο ίδιο κείμενο παρακάτω στο 60.23.1 "Η δε λίτρα εστί εκ γραμμάτων, έκαστον δε γράμμα κερατίων εστί στ''"
Ο Γαλένιος δίνει και ρέστα στο 53.7.1 (De penderibus et Mensuris, ed F. Hultsch Metrologicorum scriptorum reliquiae, Leipzig, Teubner) αναφέρει: "Η δέ ολκή ή δραχμή κεράτια έχει ιη', άλλοι δέ λέγουσι γράμματα γ'. Το δε γράμμα οβολούς β'. Ο δέ οβολός κεράτια γ'", και στο ίδιο κείμενο παρακάτω στο 57.2.1: "Ο οβολός έχει κεράτια ήτοι κόκκια τρία. Το γράμμα οβολούς δύο. Η δραχμή γράμματα τρία" και στο ίδιο κείμενο παρακάτω στο 58.31.1: "Η δραχμή κεράτια ιη'. Η ολκή κεράτια ιη'. Τό Ποντικόν κάρυον κεράτια ιη'. Το γράμμα κεράτια έξ. Ο οβολός κεράτια τρία" και στο ίδιο κείμενο παρακάτω στο 59.8.1: "Η δε δραχμή γράμματα έχει γ', ο δε χαλκούς και το κεράτιον παντός γράμματός εστί σμικρότατον προς εκπλήρωμα τιθέμενον των σταθμών" και στο ίδιο κείμενο παρακάτω στο 60.8.1: "Η λίτρα έχει ιβ', γράμματα σπη', οβολούς φοστ', θέρμους ωξδ', κεράτια αψκη', χαλκούς δχη' ή γχη'. Η ουγγία έχει δραχμάς η', γράμματα κδ'. Καλείται δε η ουγγία τετράσσαρον Ιταλικόν. Η δραχμή έχει γράμματα γ', οβολούς στ', θέρμους θ', κεράτια ιη', χαλκούς μη'" και στο ίδιο κείμενο παρακάτω στο 61.6.1: "Η δραχμή έχει γ'. Το γράμμα έχει οβολούς β'" και στο ίδιο κείμενο παρακάτω στο 62.12.1: "Ουγγία έχει η'. Η δραχμή έχει γ' οβολούς. Η δραχμή ποιεί γ'. Ο οβολός ποιεί γράμμα" και στο ίδιο κείμενο παρακάτω στο 64.3.1: "Γράμμα άγει οβολούς δύο, τουτέστι χαλκούς έξ. Η δέ δραχμή ή καί ολκή λεγομένη άγει γράμματα τρία, τουτέστιν οβολούς στ'" και σε ένα σωρό άλλα εδάφια.
Ο Οριβάσιος (Synopsis ad Eustathium filium, ed J. Reader, Leipzig, Teubner) αναφέρει 58.11.3: "δήλον γάρ ως η δραχμή έχει γράμματα γ'" και στο 58.5.2 "η μνά έχει ουγγίας κ', ή ουγγία έχει γράμματα κδ', η δραχμή ήτοι ολκή έχει γράμματα γ', ο οβολός έχει γράμματος. Πάσα δραχμή έχει οβολούς στ', ο δ' οβολός χαλκούς η', ο οβολός έχει κεράτια γ', το γράμμα οβολούς β'".
Ο Επιφάνειος (De mensuribus et ponderibus, ed P. de Lagarde, Dieterich) αναφέρει στο 51: "Δίδραχμον γραμμάτων έξ. Λεπτόν σάτον άγει γράμματα τρία. Λεπτόν εστί σταθμίον ουγγιάς το τέταρτον. Οβολός ο ουκ εξ αργυρίου, αλλ' από σιδήδου πεποι-ημένος άγει γράμματα τρία. Οβολός ο εξ αργυρίου άγει γράμματα τρία. Ολκή άγει γράμματα δύο"
Ο Επιφάνειος στο (De mensuribus et ponderibus,ed J.Sakkelion, Πατμιακή Βιβλιο-θήλη) αναφέρει στο 132.24: "Δραχμή και γράμματα γ'. Αργύρια τα και χαλκά σταθμί-ζουσι γράμματα γ'. Δίδραχμον άγιον γραμμάτων στ'. Κοδράντης, νούμος άγων γράμματα στ'. Λεπτόν σατόν άγει γράμματα γ'. Νόμισμα άλλο γραμμάτων γ'. Οβολός ο ουκ εξ αργυρίου, αλλά από σιδήρου πεποιημένος άγει γράμματα γ'. Οβολός ο εξ αργυρίον άγει γράμματα γ'. Ολκή άγει γράμματα γ'. Ο σίκλος ο άγιος, ό εστί γράμματα ιβ'. Στατήρ άγει γράμματα ιβ'. Ο οβολός άγει γράμματα γ'.
"Έστιν ουν ο σίκλος ο άγιος γραμμάτων ιβ, καί βασιλικός γραμμάτων στ'".
Αναφέρει ακόμη στο 133.2 (De mensuribus et ponderibus, ed J. Sakkelion, Πατμιακή Βιβλιοθήκη): "Οβολός ο ουκ εξ αργυρίου, αλλά από σιδήρου πεποιημένος άγει γράμματα γ'. Οβολός ο εξ αργυρίου άγει γράμματα γ'. Ολκή άγει γράμματα γ.' Ο σίκλος ο άγιος, ό έστι γράμματα ιβ'. Στατήρ άγει γράμματα ιβ'".
Αναφέρει ακόμη στο 82.42.1 (De mensuribus et pondenribus, ed F. Hultsch, Metrologicorum scriptorum reliquiae, Leipzig, Teubner): "Η δε ουγγία έχει στατήρας δύο. Ο δε στατήρ ήμισυ μέν ουγγίας, έχων δύο δίδραγμα", στο ίδιο κείμενο παρακάτω στο 83.11.1 αναφέρει "κατά τό σίκλον τό άγιον, οί ποιούσι στατήρα ένα. Ο στατήρ ή ολκή β' διαδράγμων αποτελεί μέτρον", και στο 83.23.1 "Η δε λίτρα εστί σπη γραμμάτων, έκαστον δε γράμμα κερατίων εστίν στ' ή δέ ουγγία εστί γραμμάτων κδ'", και παρακάτω στο 85.8.2: "Δραχμή δε ουγγίας η' καλείται δε και ολκή, έχει δε γράμματα τρία. Ο οβολός έχει γράμματα α'".
Μάθαμε τί ήταν λοιπόν τα ΓΡΑΜΜΑΤΑ και οι ΣΤΑΘΜΟΙ που ανακάλυψαν οι Φοίνικες. Ήταν νομίσματα. Το Γράμμα ήταν το ΔΙΟΒΟΛΟ της αρχαίας Ελλάδος (το γράμμα οβολούς δύο). Τι άραγε θα μπορούσαν να ανακαλύψουν οι Φοίνικες εκτός από χρήματα!
Και διαβάζουμε την αλήθεια που εξηγεί το γιατί. "Οθεν καί καπήλους αυτούς οι ποιηταί καλούσιν από τον Ιωάννη Λαυρέντιο τον Λύδο", (De Mensibus, ed R. Wunsch). Διαβάζουμε στο 1.9.1 τα εξής: "Ο Εύανδρος πρώτος γράμματα από της Ελλάδος, τα λεγόμενα Κάδμου, είς την Ιταλίαν εκόμισεν".
Οι σημειώσεις αυτές γράφτηκαν εμπνευσμένες από τον παιάνα του Αισχύλου: "Εμπρός παιδιά της Ελλάδας, ελευθερώστε την χώρα σας, ελευθερώστε τα παιδιά σας, τις γυναίκες σας, τους ναούς των Θεών των πατέρων σας, και τους τάφους των προγόνων σας, ΠΟΛΕΜΑΜΕ ΓΙΑ ΕΚΕΙΝΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΑΝΗΚΕΙ".
Και όπως είπε ο Σωκράτης: "ο καλός οικονομολόγος είναι αυτός που γνωρίζει και τους εχθρούς να χρησιμοποιεί έτσι ώστε να επωφελείται από αυτούς", (Ξενοφών, Λόγος Οικονομικός 15).
Καλή σας νύκτα σκιές του χθές γιατί "φιλεί γαρ ο χρόνος εναμείβειν τα πράγματα". Το πρόβλημα δεν ήταν γλωσσολογικό, ήταν πρόβλημα γιά οικονομολόγους.
Έρχονται από παντού και πάλι οι Έλληνες.
Γρηγόρης Ζώρζος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου